To Gen Z or not to Gen Z?
GenZLab is de werktitel van het praktijkgericht wetenschappelijk onderzoeksproject (PWO) waarmee Howest tegemoet komt aan vragen uit het werkveld naar meer inzicht in ideeën, wensen en motivaties van jongeren. Tijdens het project bevragen onderzoekers zowel professionals die deze jongeren proberen bereiken en betrekken, als de Gen Z’s zelf. Wat opvalt? Zowel professionals als jongeren zelf plaatsen vraagtekens bij de term Generatie Z of Gen Z. To Gen Z or not to Gen Z?
Generatie wie?
De term Generatie Z is gekend, maar daarom niet alomtegenwoordig ingeburgerd in het werkveld. Termen zoals ‘zoomers’ of ‘digital natives’ of gewoonweg ‘jongeren’ worden minstens even vaak in de mond genomen. Bovendien wijzen professionals én Gen Z’s zelf op de wel erg uiteenlopende leeftijden en leefwerelden van Gen Z’s. Afhankelijk van de geraadpleegde bron, verwijst de term Generatie Z immers naar individuen geboren tussen 1995 en 2009. “We zeggen wel Gen Z, maar we focussen eigenlijk op de meerderjarige Gen Z’s omdat die vandaag meer koopkracht hebben”, aldus een bevraagde marketeer. “Het bevragen van minderjarige Gen Z’s is zoveel moeilijker, studies focussen vooral op 16+, meestal 18+”, aldus een geïnterviewde marktonderzoeker.
Wat bovendien uit eerste focusgroepen met Gen Z’s zelf naar voor komt, is dat de term Generatie Z een zodanig diverse groep omhelst, dat Gen Z’s zich soms moeilijk vereenzelvigen met de term. “Gen Z, dat is zowel iemand van 14 jaar die naar de middelbare school gaat als iemand van 21 die al werkt en een kind opvoedt. Nogal verschillend op het eerste zicht.”
Het einde van generationeel denken?
Over de zin en onzin van generationeel denken is al heel wat inkt gevloeid. Zowel auteurs als onderzoekscentra pikken gretig in op (het verklaren van) generationele verschillen. Denken in generaties geeft enerzijds een leidraad, een houvast. Anderzijds lijkt het soms erg op hokjesdenken: te beperkt om voldoende ruimte te geven aan de rijke diversiteit op zoveel verschillende vlakken die individuen kenmerkt. Zo wijst onder meer FutureKind op het einde van generationele marketing ten voordele van communities op basis van emotionele of culturele verbinding. Een perspectief dat ook Nele Pieters en Stefanie Duval in Community marketing omschrijven.
Socioloog Bobby Duffy (in de clip hieronder) probeert alvast uit te leggen hoe labels zoals boomer of millennial (mis)leiden, maar wijst ook op het nut van generationeel denken. “… because generations DO change society“. Wat Duffy onder meer aanhaalt: “The issues change but the gap between old and young stays the same. (…) Old and young ARE different on attitudes towards issues, but it is ALWAYS the case that the young are twice as likely to be comfortable with changing norms. Thinking today’s young are uniquely wrong or weird is a constant”.
Wie via interviews, focusgroepen of in bestaande studies op zoek gaat naar gemene delers, merkt inderdaad dat een reeks gemeenschappelijke kenmerken aan Generatie Z worden gelinkt vandaag (pragmatisch, inclusief, work/life masters, labeldoorbrekend,…). Wat niet uitsluit dat binnen deze zeer grote groep individuen heel wat verschillen bestaan, qua ervaringen, passies en interesses, etnische achtergrond, socio-economische situatie,.. Diversiteit die erkenning verdient. Stof tot nadenken…
