Howest is teamleider in een project gefinancierd door VLIR-UOS. Deze organisatie steunt de samenwerking tussen Vlaamse kennisinstellingen (universiteiten en hogescholen) en die uit het Zuiden. Het is in dit kader dat ik in februari voor de tweede keer richting Oeganda trok om ons tienjarig project af te trappen. Het was een boeiende reis met veel gesprekken en bezoeken.
Hoe ziet Gen Z er uit in Oeganda?
Oeganda is één van de snelst groeiende landen in de wereld. 78% van de populatie is jonger dan 30 jaar. Demografische voorspellingen vertellen ons dat de huidige bevolking van +/- 50 miljoen zal verdubbeld zijn tegen 2050. Dit biedt heel wat uitdagingen op vlak van voeding en levensonderhoud. En wat met de werkgelegenheid? Oeganda is nog steeds sterk landbouwgericht. 70% van de mensen is tewerkgesteld in de landbouwsector. Schaalvergroting op een duurzame wijze staat hoog op de agenda, maar de praktijk is iets anders.
Het is niet gemakkelijk als Gen Z in Oeganda. Jaarlijks stromen 700.000 afgestudeerde bachelors en masters op de arbeidsmarkt uit, voor slechts 90.000 officiële felbegeerde jobs. Er is een grote mismatch tussen de universiteiten en de gevraagde skills. Ook hier is nog heel wat werk aan de winkel.
Gastcollege rond ondernemerschap
Het is in dit kader dat ik een gastcollege gaf aan de studenten van Mbarara University of Science and Technology (MUST). Het doel was om jongeren te inspireren en hen te doen inzien dat zij aan zet zijn. Digitalisering, duurzaam ondernemen, het heft in eigen handen nemen, ondernemend zijn,… Sounds familiar?
Het verraste mij dat deze jongeren 2 uur non-stop aan het luisteren waren naar mijn eenvoudige suggesties om hun mindset meer ondernemend te maken. Op het einde van mijn gastcollege kreeg ik een vraag uit het publiek ‘hoe moeten wij deze veranderingen doorvoeren als wij onze ouders moeten gehoorzamen?’ Het respect voor de oudere generaties zit diep geworteld. Laat het nu net deze generaties zijn die worstelen met het jong geweld dat het wil overnemen. Mits respectvolle dialoog hoop ik dat deze Oegandese studenten in deze uitdaging zullen slagen. Want het is nodig!
Gen Z aan zet
Heel wat organisaties en NGO’s zetten volop in op het thema werkgelegenheid. We bezochten tijdens mijn reis de organisatie COVOID, die zich richt naar school drop-outs. Het is helaas vooral voor meisjes nog steeds een strijd om hun middelbare school af te maken. Bovendien zijn zij vaak het mikpunt van fysische en mentale agressie. Ongeveer 60% van de vrouwen in Oeganda heeft te maken met huishoudelijk geweld. COVOID schoolt deze meisjes om tot kapsters, zodat ze met deze vaardigheid een eigen inkomen kunnen verwerven en daardoor op eigen benen kunnen staan. Deze knappe dames leerden in een kapsalon van ongeveer 3 m² de kapsterstiel. Samen met hun baby’s die op de grond zaten.
Met 80% jeugdwerkloosheid, de hoogste moedersterfte in Afrika, de mismatch tussen opleidingen en de arbeidsmarkt, het aanbod van vooral agrarische activiteiten zoals bananen-en theeplantages, het gebrek aan deftige supply chain, het verlammende respect voor de oudere generaties, enz… heeft Generatie Z een grote uitdaging
Het wordt niet makkelijk, voor Generation Z in Oeganda. En toch zijn er hoopvolle signalen. Ondanks de beperkte middelen heeft elke jongere een smartphone en begint het besef binnen te sijpelen dat zij het land kunnen transformeren. Want eerlijk gezegd, Oeganda is volgens Afrikaanse normen behoorlijk stabiel. Er is steeds een gezond optimisme aanwezig en de zon schijnt er altijd…