Berichten

De Vlaamse jeugd in cijfers: een blik op de JOP-monitor 2023

De JOP-monitor 2023, een grootschalige bevraging van meer dan 7000 jongeren tussen 12 en 25 jaar, biedt een schat aan informatie over de leefwereld van de Vlaamse jeugd. En doet dat op een genuanceerde manier. Het is een waardevolle bron voor beleidsmakers, scholen, ouders en andere professionals die zich inzetten voor het welzijn van jongeren.

1. Mentaal welbevinden onder druk

De toename van stress en mentale problemen bij jongeren is een zorgwekkende trend. De druk om te presteren, zowel op school als in de maatschappij, weegt zwaar op hun schouders. Dit kan leiden tot angst, depressieve symptomen en zelfs zelfmoordgedachten. Factoren als sociale media, cyberpesten en eenzaamheid dragen hier mogelijk toe bij.

2. School en werk: tevredenheid daalt, kritische blik stijgt

Jongeren ervaren meer druk op school en zijn minder tevreden over het onderwijs. De overgang naar het hoger onderwijs of de arbeidsmarkt verloopt niet altijd vlot. Positief is dat jongeren zich meer kritisch opstellen ten opzichte van de informatie die ze online vinden. Dit kan hen helpen om te navigeren in de complexe digitale wereld.

3. Vrije tijd online: kansen en gevaren

Jongeren spenderen een groot deel van hun vrije tijd online. Sociale media zijn een belangrijk onderdeel van hun leven, met zowel positieve als negatieve gevolgen. Ze bieden jongeren de kans om te connecteren met anderen, hun interesses te delen en zich te uiten. Tegelijkertijd kunnen sociale media leiden tot cyberpesten, ‘fear of missing out’ (FOMO) en een verstoord slaapritme.

4. Engagement: minder politiek, meer lokaal

De traditionele politieke partijen lijken minder aansluiting te vinden bij jongeren. Ze engageren zich minder vaak in politieke activiteiten, maar tonen wel meer interesse in lokale en sociale projecten. Dit kan een signaal zijn dat ze zich meer betrokken willen voelen bij hun directe omgeving.

5. Veiligheid: minder geweld, meer online risico’s

Geweld en pesten komen minder vaak voor dan in 2018, wat een positieve ontwikkeling is. Jongeren zijn echter vaker het slachtoffer van online geweld, zoals cyberpesten en haatspraak. Met mogelijks een grote impact op hun mentale welzijn.

6. Hulp zoeken: taboe doorbroken

Jongeren zijn meer geneigd om hulp te zoeken dan vroeger. Dit is een belangrijke stap, aangezien mentale problemen nog steeds een taboe kunnen zijn. Het is belangrijk dat er hulpverlening beschikbaar is op maat van hun noden, met laagdrempelige toegang en aandacht voor diversiteit.

/door

Testcase: SWEEP x GenZLab

, ,

Samenwerken met GenZLab

In zee gaan met GenZLab, hoe gaat dat? Cocreëren met Gen Z, hoe werkt dat? Jongerenplatform SWEEP en GenZLab werkten samen rond de uitdaging: Hoe kunnen we het best communiceren over het platform SWEEP en zo het gebruik ervan stimuleren?

“Euh … SWEEP? Yep, SWEEP! Da’s een nieuw initiatief van het Vlaams Instituut Gezond Leven vzw, Departement Zorg, Sport Vlaanderen, MOEV en Departement Onderwijs en Vorming dat jongeren tussen 12 en 18 jaar wil inspireren, motiveren, activeren en samenbrengen om te bewegen én daarin plezier te vinden.”

GenZLab werkte 3 cocreatiesessies uit voor SWEEP: één sessie met een middelbare scholierengroep en twee sessies met studenten Communicatie. In totaal werkten een 35-tal Gen Z’s mee aan de uitdaging, gespreid over 3 verschillende sessies.

Tijdens een cocreatiesessie stelt de opdrachtgever de uitdaging voor aan de Gen Z’s. Daarna gaan GenZ’s in kleine teams aan de slag met een reeks oefeningen, op maat gemaakt voor de uitdaging. Bij het uitwerken van de oefeningen wordt expliciet rekening gehouden met de doelgroep van de opdrachtgever, bijvoorbeeld door te werken met een (of meerdere) persona(‘s). Door deze reeks oefeningen te doorlopen, onder begeleiding van GenZLab coaches, komen jongeren in een 3-tal uur tot concepten die zij on the spot pitchen bij de opdrachtgever.

Resultaat?

Twee sessies trokken de SWEEP-uitdaging volledig open om tot een veelheid aan ideeën/concepten te komen. Een derde sessie focuste op het uitdiepen van een concept afkomstig uit een voorgaande sessie. De uitdieping van dit laatste concept vormde voor SWEEP de nodige input om mee aan de slag te gaan samen met een communicatiebureau.

“SWEEP kreeg vorm samen met jongeren: we zijn vertrokken van hun ideeën (de do’s en don’ts) over hoe we hen in beweging kunnen brengen. En we baseerden ons op wetenschappelijk onderzoek. Maar om SWEEP nog beter te implementeren, was deze samenwerking met GenZLab ideaal. En niet alleen dat. Het was voor ons ook erg interessant om te zien hoe jullie zo’n traject aanpakken. Ook wij gaan tijdens de ontwikkeling van methodieken in gesprek met onze doelgroepen. Maar de werkwijze van GenZLab gaf ons inspiratie en nieuwe ideeën, die we in de toekomst zeker gaan gebruiken. De samenwerking met GenZLab was tot slot ook nog zeer waardevol omdat jullie op zoek gaan naar mensen die aan een dergelijk traject willen meedoen. Daardoor moeten wij zelf geen deelnemers rekruteren.”
Femke De Meester, Vlaams Instituut Gezond Leven. 

***

Zelf samenwerken met Gen Z? Neem contact op met GenZLab@Howest.be

/door

“Mijn eerste job…”

,

Hoe kijken bijna-afgestudeerden naar hun toekomstige eerste job? Studenten organiseerden 10 focusgroepen rond de verwachtingen van bijna-afgestudeerden rond werk. Onderstaande inzichten geven alvast een sneak peak van wat leeft bij Gen Z’s die net of binnenkort de arbeidsmarkt betreden 🚀. Ook een kwantitatieve bevraging is in de maak – to be continued in 2024 📊 #GenZ #ToekomstVanWerk.

1. Strong points💡

Gen Z benoemt duidelijk haar sterke punten: creativiteit, energie, aanpassingsvermogen en kennis van technologie.

“Ik denk dat in een bedrijf waar er zowel mensen van onze generatie zitten als 50-jarigen, dat er dan voor een creatieve opdracht wel naar ons gekeken wordt voor ideeën en de uitwerking daarvan.”

“De generaties verschillen nu uiteindelijk ook niet zoveel van elkaar, buiten dan datgene waar we wel heel goed in zijn en dat is technologie.”

“Jongere mensen geven meer energie op de werkvloer.”

2. Gen Z wil feedbackloops 🔄

“Het is belangrijk dat de omgang met leidinggevenden laagdrempelig is. Vriendelijkheid en het gevoel van mentorschap zijn van groot belang voor mij als startende. Het is een meerwaarde om begeleiding te krijgen en altijd bij iemand terecht te kunnen.”

“Een mentor is vooral iemand die veel meer expertise heeft dan ik en waar ik enorm veel van kan bijleren. Op het moment dat ik niet meer kan bijleren van mijn leidinggevende is dat in mijn ogen geen leidinggevende meer.”

Gen Z hoopt op constructieve feedback én wil ook zelf feedback kunnen geven. Gen Z zou het heel fijn vinden om soms eens de volgende vragen te krijgen op het werk: ‘Hoe gaat het met je?’, ‘Lukt het nog, is de werkdruk niet te hoog?’, ‘Waar kan ik jou mee helpen?’,… Nu krijgen ze die vragen niet voldoende en dat vinden ze jammer. Het zou voor hen echt deugd kunnen doen om daar eens met een collega over te babbelen. Dat hoeft daarom geen rechtstreeks leidinggevende te zijn, een mentor of meer ervaren collega kan ook een cruciale rol spelen.

“Ik vind het wel handig als er wat ouderen aanwezig zijn. Dan zijn dat zo een beetje de mamaatjes van de werkvloer waar je veel van kan leren.”

3. Communicatie: sowieso kort, soms face-to-face 📢

Wat betreft communicatie valt op dat Gen Z de voorkeur geeft aan kortere en bondigere communicatievormen. Ze sturen minder vaak lange e-mails en geven de voorkeur aan korte berichten via platforms zoals WhatsApp of Teams. Om zaken aan elkaar uitgelegd te krijgen, gaan Gen Z’s veel werken met screenshots, foto’s en dan pas tekst. Anderzijds wil Gen Z ook face-to-face interactie met leidinggevenden, zeker bij belangrijke discussies.

4. Gen Z is ambitieus🌟, op en naast het werk

“Sommige mensen denken dat we verwend zijn en alles meteen willen, maar we willen gewoon kansen om ons te bewijzen.”

Deze generatie staat meer open voor snelle veranderingen in hun carrière en is bereid om in het diepe te springen. Zelfontplooiing op of naast het werk, doorgroeimogelijkheden en opleidingskansen worden met stip aangehaald als ‘heel belangrijk’. Vindt Gen Z’s niet wat ze zoeken in hun huidige job, dan durven ze snel veranderen.

“Er wordt constant gezocht naar oftewel groeien in de hoogte in een hiërarchie of groeien in de breedte qua zelfontplooiing.”

“Mijn job gaat nooit mijn enige bezigheid zijn, ik heb altijd wel side-projecten.”

5. Tell me more, Gen Z! 🗣️

Om Gen Z’s te rekruteren benadrukken de deelnemers de noodzakelijkheid van heldere communicatie en toegankelijke informatie over de job, de voordelen van de job, flexibiliteit in werkuren, doorgroeimogelijkheden,… Ook video’s waarin leeftijdsgenoten vertellen over de job slaan aan. Gen Z vindt het interessant om op die manier te horen wat die persoon van de job vindt en wat hij of zij daar allemaal doet.

“De bazen kunnen dat allemaal heel mooi verhemelen, hoe goed dat het is om daar te werken, maar ik hoor het liever van iemand die daar al werkt of het effectief zo leuk is als de bazen het beschrijven.”

***

/door

Cocreatie met 12 of 120 Gen Z’s

,

GenZLab organiseert cocreatiesessies waarbij Gen Z’s ideeën bedenken, verfijnen of testen. Hoe meer sessies GenZLab organiseert, hoe concreter de learnings rond cocreëren met Gen Z.

  • GenZLab creëert cocreatieroutes op maat… Anders lukt het niet. Zo’n routes bestaan uit een doordachte aaneenschakeling van denkoefeningen die deelnemers doorlopen, eventueel gecoacht door GenZLab medewerkers. En steeds gericht uitgewerkt op basis van een startuitdaging van een opdrachtgever. Hoe kunnen we technologie X inzetten in toepassingen gericht op Gen Z? Hoe kunnen we product Y vormgeven met aandacht voor de wensen en verwachtingen van Gen Z? Hoe kunnen we dienst Z future-proof opzetten en de meerwaarde ervan naar Gen Z communiceren?
  • Cocreatie met 12 Gen Z’s of brainstorm met meer dan 120 Gen Z’s? Cocreatiesessies kunnen klein- of grootschalig opgezet worden. Hoe groter de groep, hoe meer de route is uitgewerkt met aandacht voor zelfstandig werken. De dynamiek voor de verschillende types van sessies werkt GenZLab op verschillende manieren in de hand. Ideeën ‘stelen’ bij andere teams? Doorschuifsystemen organiseren? Playmobil inschakelen? Het kan!
  • All-round tip voor zowel kleine als grote groepen? Werk zoveel mogelijk details uit! Zeg niet ‘social media’, maar zeg specifiek ‘het TikTokkanaal van Karrewiet’. Details maken ideeën zoveel rijker en dus waardevoller.
  • Gen Z werkt snel. Denkoefeningen die bij andere generaties tried-and-tested zijn en waarbij een tijdsindicatie kan worden geplakt op hoelang teams ermee bezig zijn, worden door Gen Z’s vaak sneller uitgewerkt/afgewerkt. De snelheid waarmee Gen Z’s bijvoorbeeld alternatieven voor een item bedenken is groot. Is de diepgang identiek? Vaak wel. Wat ze noteren in soms beknopt, wat ze vertellen is vaak uitgebreid. GenZLab coaches horen veel meer dan wat op papier staat. Pitchen via video (vertellen ipv schrijven) werkt daarom ook goed.
  • Hoe jonger de Gen Z’er, hoe liever die met andere gekende Gen Z’s werkt? Vriendenkliekjes mixen, Gen Z’s die elkaar niet kennen in teams groeperen, (vaak iets oudere) opdrachtgevers samenzetten met jonge Gen Z’s,… Jonge Gen Z’s zijn snel onder de indruk (opdrachtgevers) en houden van een beetje houvast (vrienden). Oudere Gen Z’s (18+) lijken sneller te ontdooien, ook met onbekenden.
  • Een kasteel, een leslokaal, een parktuin. De locatie van een cocreatiesessie speelt een enorme rol. Opeengepropt in een warm leslokaal zonder ramen zullen Gen Z’s (net als andere generaties) niet op de beste ideeën komen. Uren vastgeplakt op hun stoel gaat het ook moeilijk. Wat werkt? Inspirerende ruimtes, pauzes waarin kan bewogen worden en werkmateriaal dat ‘bricolage’ toelaat!

Zelf interesse in een cocreatiesessie met Gen Z’s? Of zin in een babbel rond cocreatietechnieken? Mail naar genzlab@howest.be!

/door

Gen Z in de schijnwerpers

We spotten de laatste maanden studies en inzichten rond Gen Z in het bijzonder en generaties in het algemeen. Leestips met Gen Z in de schijnwerpers…

Mental health x social media x Gen Z

Hoe zit het met Gen Z’s mentale gezondheid en social media? Het McKinsey Health Institute postte net voor de zomer de studie Gen Z Mental Health: The impact of tech and social media. Gen Z geven vaker aan dat social media hun mentale gezondheid negatief beïnvloedt. Denk aan het beïnvloeden van FOMO (fear of missing out) of een negatief lichaamsbeeld. Maar social media kan evenzeer een hulplijn zijn voor jongeren die steun en verbinding zoeken.“Gen Z respondents are more likely than other generations to use digital wellness apps and digital mental health programs.”

Podcasts x Gen Z

De Digimeter toonde reeds dat 39% van 18- tot 24-jarigen minstens maandelijks naar podcasts luistert. Daarmee is deze leeftijdsgroep koploper ten opzichte van andere Vlamingen. Recente cijfers uit de US geven aan dat ook jongere Gen Z’s eenzelfde appetijt voor podcasts ontwikkelen: 47% van 13- tot 24-jarigen luistert maandelijks naar podcasts. “Among monthly Gen Z listeners, three in four have listened to a podcast in the past week, and younger listeners ages 13 to 17 are even more engaged – 80% have listened in the past week.” Niet alleen luisteren meer Gen Z’s naar podcasts, ook de tijd die ze aan podcasts besteden groeit.

Ook belangrijk: social media leiden Gen Z’s richting podcasts. “About 9 in 10 Gen Z listeners have ever listened to or watched a brief podcast clip on social media platforms like TikTok or Instagram. Among those that have, 73% say that the brief clip led them to listen to or watch the podcast somewhere else.”

Neo-Demografie

Trendbureau Futurekind publiceerde een visueel pareltje rond neo-demografie. Over de zin en onzin van denken in generaties. “Door Gen Z bijvoorbeeld het uitgesproken karakter toe te kennen van progressieve, TikTok-verslaafde activisten, lopen marketeers het gevaar om dergelijke kwaliteiten op te leggen aan de hele groep van leeftijdsgenoten, wat vervolgens een vicieuze cirkel van culturele parodie voedt.” Het rapport is een ode aan cross-generationele marketing en community denken. “Daarnaast is er ook het feit dat mensen zich meer en meer identificeren als lid van verschillende soorten communities; groepen gebaseerd op gedeelde passies, waarden, klimaatdoelstellingen, afkomst en zo veel meer. Als je iedereen op basis van geboortejaar op één hoop gooit, mis je vaak alle glorieuze conflicten en complexiteiten in sociale verandering.”

Meer Gen Z inzichten?

Over lazy girl jobs… “A new TikTok trend sees young women eschewing hustle culture to focus on life outside of work. Perhaps they are beating capitalism at its own game.”

Over waarden van Gen Z, met bijzondere aandacht voor cross-culturele inzichten… “Our analysis busts the myth that Gen Z is one uniform group.”

Over de onbegrijpelijke memes van Gen Z… “Ironie als copingmechanisme.”

/door

5 x Gen Z activeren

, ,

Studies over Gen Z zijn er. En ze zijn boeiend. Maar stel dat je Gen Z’s nog beter wilt begrijpen. Je wilt hun visie op de toekomst nog diepgaander leren kennen. Je wilt met hen in dialoog gaan over specifieke onderwerpen, nieuwigheden, trends,… Of net over de meest relevante, verrassende of paradoxale inzichten uit bestaande studies.

Een denktank met Gen Z’s, waarin Gen Z’s zelf aan het woord komen, vormt dan mogelijks een oplossing. Maar hoe Gen Z’s activeren om dergelijke inzichten te delen?

GenZLab belicht hieronder 5 activerende aspecten. Want niet elke Gen Z’er wordt op dezelfde manier geactiveerd. Afhankelijk van het type onderzoek én de Gen Z’er in kwestie (want Gen Z’s zijn onderling verschillend) geeft één aspect of een combinatie van aspecten de doorslag om actief deel te nemen en ideeën/meningen te delen.

1. Financiële beloning

Niets voor niets… Gen Z’s beseffen dat het leven duur is én dat hun tijd kostbaar is. Als rasechte financiële plantrekkers ‘verkopen’ ze hun tijd dan ook duur. Een cinematicket of beperkte financiële beloning no longer does the trick. Gen Z’s weten wat zij (en hun ideeën) waard zijn.

2. Help een vriend

Relaties vormen een activerende factor voor Gen Z’s. Gen Z’s gaan een vriend, kennis, familielid of klasgenoot helpen door input te geven en dit omwille van twee redenen: enerzijds om op die manier het verschil te maken voor dat individu, anderzijds omdat ze de persoon in kwestie niet willen teleurstellen of in de steek laten. Relatie-georiënteerde activatie hangt af van hoezeer de Gen Z’er zich verbonden voelt met diegene die input of hulp vraagt.

3. Zichtbare impact

Gen Z’s voelen zich ook aangesproken wanneer duidelijk is hoe hun input exact bijdraagt tot ‘iets’ (een goed doel, een nieuw project,…). Gen Z’s worden getriggerd indien ze informatie krijgen over een onderwerp dat hen nauw aan het hart ligt (= passie-georiënteerde activatie), bijleren over dit onderwerp én vervolgens een duidelijke ondersteunende rol kunnen spelen door input te geven. Als de Gen Z’er dan ook nog eens kan opteren om een eventuele financiële beloning aan een gerelateerd goed doel of initiatief te doneren, dan is de impact die de jongere kan hebben helemaal helder!

4. Zelfontwikkeling

Gen Z is een leergierige generatie die weet dat extra skills of inzichten ontwikkelen relevant kan zijn voor de toekomst. Duiden dat deelname aan denkoefeningen of onderzoek hén ook iets bijbrengt triggert bepaalde Gen Z’s om mee te doen. Daarbij geldt: hoe exclusiever de skills of inzichten of ervaring, hoe beter. Bovendien blijkt uit focusgroepen met Gen Z ook dat ‘omdat ik het kan verzilveren in een schooltraject’ een activerende factor kan zijn om deel te nemen aan denkoefeningen of onderzoek. Kortom, prestatie-georiënteerde activatie vereist het toewerken naar nieuwe skills of competenties, alsook het uitspelen van opportuniteiten voor persoonlijke zelfontwikkeling of professionele groei.

5. Entertainende challenges

Gen Z’s willen geëntertaind worden. Fun en humor blijven belangrijk. Ze zijn gewend aan allerhande vormen van gamification; van gezondheidsapps die meten en weten, over TikTok challenges, tot het (online) onderwijs. Gen Z is het gewend om grote uitdagingen in behapbare levels of subtaken aan te pakken. Liefst in een informele setting waar plaats is voor humor. Onderzoek of denkoefeningen presenteren als entertainende challenges lijkt Gen Z’s te activeren…

***


Ps: Deze 5 activerende aspecten zijn ook verwerkt in de Gen Z persona’s die het GenZLab uitwerkte. Later meer daarover…

/door