Berichten

Zet onderzoekers uit twee labs samen, voeg er Gen Z’s aan toe en laat deze diverse groep cocreëren rond een concrete uitdaging… GenZLab test momenteel enkele cocreatie- en brainstormprocessen uit samen met interne partners. Deze keer waren de onderzoekers van NewZLab aan zet. Zij zoeken nieuwe formats om complexe nieuwsthema’s naar jongeren te brengen, al dan niet geruggesteund door technologische innovatie. Denk daarbij aan het gebruik van AR-filters, specifieke nieuwsformats en -kanalen op maat van Generatie Z, etc.

GenZLab testte deze keer 3 verschillende ‘cocreatieroutes’ om tot een veelheid aan creatieve oplossingen te komen. Bovenop de inzichten uit vorige sessies rond cocreatie vielen volgende 5 aspecten op:

  1. Nadenken rond complexe thema’s? Een korte introductie zonder al te veel toeters en bellen volstaat om Gen Z mee te krijgen. De framing van het complexe thema is van belang: de link met Gen Z of het belang van het thema voor Gen Z aantonen is cruciaal.
  2. Studenten met docenten of onderzoekers laten samenwerken kan prima, zolang docenten niet met eigen studenten in teams worden ingedeeld. Liever een onbekende docent…
  3. Hoe diverser de teams, hoe beter? Enkel Gen Z’s samenzetten die elkaar niet kennen of uit verschillende studierichtingen komen? Vooral jonge Gen Z’s voelen zich comfortabeler met een andere Gen Z die ze reeds kennen in het team.
  4. Teams van 3 functioneren, maar een vierde (of vijfde?) teamlid doet wonderen voor de groepsdynamiek.
  5. Nog steeds nood aan een inspirerende brainstormsoundtrack 🙂

Vers van de pers… NewZLab, een Howestonderzoeksgroep die werkt rond jongeren en nieuws, publiceert nieuwe inzichten rond de vraag “Hoe krijgen media in Vlaanderen Gen Z warm voor nieuws?” 

Het rapport geeft weer wat de onderzoekers leerden uit focusgroepen met jongeren uit heel Vlaanderen en interviews met nieuwsredacties. Een greep uit het exploratief onderzoek naar de relatie tussen Gen Z, nieuws en… augmented reality (AR) in nieuwscontent.

  1. Over het belang van representatie: jongeren willen jongeren zien en de meningen van andere jongeren horen of lezen. “Nieuws dat zich dichter bij mij situeert zou me sneller interesseren.” Bepaalde redacties hebben trouwens al geleerd om niet telkens ‘oudere experten’ te laten opdraven, maar ook jongere mensen met kennis over een topic aan bod te laten komen.
  2. Nieuws vindt mij… Jongeren gaan ervan uit dat als het écht belangrijk is, dat ze het dan wel zullen opvangen. De news finds me-perceptie: jongeren vertrouwen op hun peers om op de hoogte te blijven, maar ook op hun social media feed.
  3. Gen Z zijn digital natives, maar daarom niet noodzakelijk AR-savvy. “Technische problemen zijn afknappers als het gaat over de integratie van AR-technologie in nieuws. Van zodra een AR-filter te veel van de gebruiker vraagt dan haakt die (vaak gefrustreerd) af.” But it could work… “Ik vind het wel leuk omdat het eens wat anders is…”

Op zoek naar meer inzichten?

That’s a wrap! GenZLab test momenteel enkele brainstormprocessen uit samen met interne partners. Zo ging GenZLab met enkele DAE-onderzoekers van het project Proeftuin Media XR en 5G aan het werk rond XR-content en -toepassingen. Denk daarbij aan immersieve, realtime en interactieve ervaringen op maat van Generatie Z. In het najaar gaat GenZLab met externe partners aan de slag.  

Los van de creatieve oplossingen die de teams bedachten, zijn er ook learnings voor volgende brainstorm- en cocreatiesessies van GenZLab. 6 inzichten…

  1. Nadenken rond complexe technologie? Een korte intro met duidelijke illustraties of voorbeelden brengt een groep snel up-to-speed.
  2. Een duidelijke probleemdefinitie helpt de neuzen in dezelfde richting te draaien.
  3. Persona’s, you love them or you hate them, maar ze helpen een groep alvast om een probleem te concretiseren.
  4. Howest-studenten Journalistiek, Communicatie en Sport & Bewegen vormen samen met technologische profielen een prima mix als het aankomt op high-tech ideeën uitwerken voor Gen Z.
  5. Gen Z motiveren om mee te doen? De mogelijkheid aanbieden op via een brainstormsessie studiepunten te verzilveren (door de sessie te laten meetellen of inpassen in stages, schoolopdrachten,…) werkte alvast. De lunch en een klein presentje achteraf waren nice-to-haves, not must-haves.
  6. De eindpitches verdienen extra aandacht. Opnames vergemakkelijken duidelijke rapportage achteraf.
  7. Nood aan een brainstormsoundtrack 🙂

Vraag aan communitymanagers hoe ze een GenZ Research Community – een denktank met Gen Z’s – zouden opzetten en de gesprekken gaan alle kanten uit. Met het oog op de opzet van zo’n onderzoekscommunity binnen Howest selecteerden we een aantal elementen. Een selectie van 10 relevante inzichten uit 20+ interviews met communitymanagers en -experten over het opzetten van een denktank voor onderzoeksdoeleinden…

  1. Communities ontstaan rond een gemeenschappelijk doel, een gemeenschappelijke passie, een gemeenschappelijke frustratie,… Definieer helder de finaliteit van de (research) community en expliciteer dit naar Gen Z toe. Het bepaalt of een Gen Z al dan niet meestapt in je verhaal.

  2. Gen Z heeft voldoende andere opties, dus waarom zou een jongere zijn tijd en input in de betreffende GenZ Community investeren? Om na te denken over nieuwe diensten, producten, concepten,…? Toon dat de community een waardevolle en zinvolle optie is om tijd, ideeën, etc. aan te besteden. Afhankelijk van welke aspecten de jongere in kwestie motiveren kunnen alternatieve pistes bewandeld worden: van het visualiseren van de impact van de jongere tot financiële beloningen.

  3. Werk met beknopte challenges waarvoor communityleden zich kandidaat kunnen stellen (naargelang hun agenda, maar ook interesses). Koppel duidelijk een einde of deadline aan de opdracht of challenge zodat de Gen Z’er kan inschatten wat gevraagd wordt. Dit helpt ook om uitval te vermijden en cours de route. Geef binnen de community de optie om een challenge over te slaan en bij een volgende terug aan te sluiten.

  4. Geef Gen Z’s de nodige inspraak in de community. Op welke onderwerpen gaan ze werken? Met welke opdrachtgevers willen ze mee nadenken? Hoe kunnen ze eventueel zelf het voortouw nemen bij samenwerking met externen?

  5. Denk na over de combinatie offline + online. Ga er niet zomaar van uit dat Gen Z enkel online communities waardeert. Afhankelijk van de finaliteit van een community kunnen online (Facebook, WhatsApp,…) en offline componenten (inspiratieavond, funday,…) elkaar versterken.

  6. Hou het voor Gen Z informeel: je bent wie je bent, dus come as you are.

  7. Creëer een dedicated space want dit biedt houvast. Dit kan online, maar zeker ook offline, zoals op een campus.

  8. Zorg voor een communitygevoel: geef Gen Z het gevoel ik maak ergens deel van uit. You belong! Toon bijvoorbeeld met een video wat het betekent om deel uit te maken van de community. Werk met bepaalde rituelen of verdeel af en toe specifieke merchandising.

  9. Creëer een zekere trots bij Gen Z omtrent deze research community (“ik ga het op mijn CV zetten”) en faciliteer erkenning. Dit laatste kan door bijvoorbeeld afgewerkte opdrachten, resultaten uit brainstorm, etc. in de kijker te zetten. En dit zowel binnen als buiten de community. Ook het aanbieden van bijzondere ervaringen of kansen, bijvoorbeeld door het faciliteren van netwerkkansen, lijkt relevant.

  10. Geef – liefst veel – feedback en communiceer kort op de bal. Toon duidelijk wat wordt gedaan met de input van Gen Z. Welke ideeën worden later opgepakt, uitgewerkt,…? Wat was goed? Ps: Gen Z leest geen mails, socials en WhatsApp are the way to go.

Meer lezen rond communities?

Agrawal, R., Belong, 2018

Forbes, Community is in, 14.01.22

Ogilvy, For Gen Z brand is what you share, not what you sell, 2022

Spinks, S., The business of belonging, 2021

The Guardian, Meet the Gen Z brand whisperers, 22.04.23

GenZLab is de werktitel van het praktijkgericht wetenschappelijk onderzoeksproject (PWO) waarmee Howest tegemoet komt aan vragen uit het werkveld naar meer inzicht in ideeën, wensen en motivaties van jongeren. Tijdens het project bevragen onderzoekers zowel professionals die deze jongeren proberen bereiken en betrekken, als de Gen Z’s zelf. Wat opvalt? Zowel professionals als jongeren zelf plaatsen vraagtekens bij de term Generatie Z of Gen Z. To Gen Z or not to Gen Z?

Generatie wie?

De term Generatie Z is gekend, maar daarom niet alomtegenwoordig ingeburgerd in het werkveld. Termen zoals ‘zoomers’ of ‘digital natives’ of gewoonweg ‘jongeren’ worden minstens even vaak in de mond genomen. Bovendien wijzen professionals én Gen Z’s zelf op de wel erg uiteenlopende leeftijden en leefwerelden van Gen Z’s. Afhankelijk van de geraadpleegde bron, verwijst de term Generatie Z immers naar individuen geboren tussen 1995 en 2009. “We zeggen wel Gen Z, maar we focussen eigenlijk op de meerderjarige Gen Z’s omdat die vandaag meer koopkracht hebben”, aldus een bevraagde marketeer. “Het bevragen van minderjarige Gen Z’s is zoveel moeilijker, studies focussen vooral op 16+, meestal 18+”, aldus een geïnterviewde marktonderzoeker.

Wat bovendien uit eerste focusgroepen met Gen Z’s zelf naar voor komt, is dat de term Generatie Z een zodanig diverse groep omhelst, dat Gen Z’s zich soms moeilijk vereenzelvigen met de term. “Gen Z, dat is zowel iemand van 14 jaar die naar de middelbare school gaat als iemand van 21 die al werkt en een kind opvoedt. Nogal verschillend op het eerste zicht.”

Het einde van generationeel denken?

Over de zin en onzin van generationeel denken is al heel wat inkt gevloeid. Zowel auteurs als onderzoekscentra pikken gretig in op (het verklaren van) generationele verschillen. Denken in generaties geeft enerzijds een leidraad, een houvast. Anderzijds lijkt het soms erg op hokjesdenken: te beperkt om voldoende ruimte te geven aan de rijke diversiteit op zoveel verschillende vlakken die individuen kenmerkt. Zo wijst onder meer FutureKind op het einde van generationele marketing ten voordele van communities op basis van emotionele of culturele verbinding. Een perspectief dat ook Nele Pieters en Stefanie Duval in Community marketing omschrijven.

Socioloog Bobby Duffy (in de clip hieronder) probeert alvast uit te leggen hoe labels zoals boomer of millennial (mis)leiden, maar wijst ook op het nut van generationeel denken. “… because generations DO change society“. Wat Duffy onder meer aanhaalt: “The issues change but the gap between old and young stays the same. (…) Old and young ARE different on attitudes towards issues, but it is ALWAYS the case that the young are twice as likely to be comfortable with changing norms. Thinking today’s young are uniquely wrong or weird is a constant”.

Wie via interviews, focusgroepen of in bestaande studies op zoek gaat naar gemene delers, merkt inderdaad dat een reeks gemeenschappelijke kenmerken aan Generatie Z worden gelinkt vandaag (pragmatisch, inclusief, work/life masters, labeldoorbrekend,…). Wat niet uitsluit dat binnen deze zeer grote groep individuen heel wat verschillen bestaan, qua ervaringen, passies en interesses, etnische achtergrond, socio-economische situatie,.. Diversiteit die erkenning verdient. Stof tot nadenken…

Met het GenZLab willen we jongeren – GenZ’s – betrekken bij cocreatie rond diensten, producten en concepten voor de toekomst. Maar hoe activeer je jongeren om mee te stappen in zo’n verhaal? Why would Gen Z participate? Via interviews met marktonderzoekers en een beknopte kwantitatieve bevraging van 16- tot 21-jarigen (dus een subgroep van Gen Z) peilde GenZLab alvast naar de bereidheid van jongeren om deel te nemen aan (markt)onderzoek. Verdere kwalitatieve uitdieping (via focusgroepen) van de verkregen inzichten staat eveneens op het programma.

Hoe activeren marktonderzoekers Gen Z?

Wat marktonderzoekers deelden wordt – omwille van confidentialiteitsredenen – ingekort en samengevat als volgt:

  1. GenZ’s weten wat ze waard zijn en verwachten een substantiële financiële tegemoetkoming.
  2. Gaat het marktonderzoek over een topic dat hen boeit of wakker houdt, dan verloopt een onderzoek een pak vlotter en blijven jongeren langer geëngageerd.
  3. Om jongeren ‘vastgeklikt’ te houden zetten marktonderzoeksbureaus innovatieve (vaak digitale) technieken in. Van de vraagvormen tot de feedback die jongeren krijgen: nieuwe toepassingen worden via trial-and-error getest.

Wat zegt Gen Z zelf?

In een kwantitatieve bevraging van 16- tot 21-jarigen polste GenZLab naar de bereidheid van jongeren om aan specifieke onderzoekvormen deel te nemen (gaande van online focusgroepen tot het bijhouden van een dagboek in een app, van hackathons tot product reviews,…). Volgende zaken vallen op:

  1. Aan welk soort onderzoek namen jongeren het voorbije jaar het meest deel?
    Het invullen van online vragenlijsten steekt er met kop en schouders bovenuit, gevolgd door het beantwoorden van enkele vragen in een app. Daarna volgen op een min of meer gedeelde derde plaats focusgroepen, hackathons en brainstormsessies.
  2. Aan welk soort onderzoek zouden jongeren in de nabije toekomst deelnemen?
    Niet verwonderlijk: online vragenlijsten invullen. Producten testen en producten beoordelen spreekt jongeren eveneens aan, net als het eenmalig beantwoorden van vragen via een app.
    Wat hen absoluut minder aanspreekt? Op meer regelmatige basis vragen beantwoorden, foto’s uploaden, een dagboek bijhouden,… Ook telefonisch vragen beantwoorden is niet populair.
  3. Wat zou hen motiveren om deel te nemen aan onderzoek?
    Rekening houdende met de inzichten rond activatie uit de literatuur polste GenZLab naar concrete opties om jongeren te motiveren om deel te nemen aan onderzoek (zoals ‘je vrienden doen ook mee’, ‘je kan er persoonlijk iets uit leren’, ‘je leert nieuwe mensen kennen’, ‘je krijgt een kortingsbon’,…).
    De optie om punten te verzilveren voor school/studies motiveert deze jongeren in het middelbaar en hoger onderwijs heel duidelijk, net als het aanbieden van een financiële beloning. Extrinsieke motivatoren dus. Het feit dat het onderzoek door een vriend of familielid wordt georganiseerd (vb in het kader van een eindwerk) triggert jongeren eveneens om deel te nemen. Ook onderzoek dat als een leuke challenge met vrienden wordt voorgesteld spreekt aan.
    Wat trekt de bevraagde jongeren niet over de streep? Het feit dat onderzoek in de vorm van een game wordt voorgesteld motiveert hen in eerste instantie niet bijzonder om mee te doen. Ook het delen van onderzoeksresultaten na het onderzoek maakt weinig uit.

Sidenote: Gen Z is divers en niet elke jongere wordt op eenzelfde manier gemotiveerd om deel te nemen aan onderzoek. Een verdere opsplitsing naar welke type jongere op welke manier (al dan niet) getriggerd wordt is daarom relevant. Check ter inspiratie alvast de GenZ persona’s.

Persona’s. Love them or hate them? Nuttig of in-hokjes-denken? Over de zin en onzin van persona’s vloeide reeds heel wat inkt. Net als over de zin en onzin van generationeel denken. Hoe dan ook, GenZLab maakte 8 persona’s op op basis van literatuuronderzoek en focusgroepen met Gen Z’s zelf. Samen vormt dit geheel een werkinstrument om het concept ‘GenZ’ open te trekken. Om duidelijk te maken dat ‘jongeren’ of ‘generatie Z’ geen containerbegrippen zijn. Want hoewel GenZ’s kenmerken delen (digital natives, social media masters,…), is Generatie Z heel divers, zoveel is zeker!

Wat kenmerkt Gen Z? Enkele facetten komen telkens terug in verschillende (markt)studies over deze generatie én tijdens focusgroepen met Gen Z zelf. Gen Z’s bewaken hun work/life balans, ze gaan gericht en vaak online eigen leeropportuniteiten aanpakken, ze laten zich niet definiëren door labels,… Onderstaand overzicht vormt alvast een startpunt voor dialoog

Howest is teamleider in een project gefinancierd door VLIR-UOS. Deze organisatie steunt de samenwerking tussen Vlaamse kennisinstellingen (universiteiten en hogescholen) en die uit het Zuiden. Het is in dit kader dat ik in februari voor de tweede keer richting Oeganda trok om ons tienjarig project af te trappen. Het was een boeiende reis met veel gesprekken en bezoeken.

Hoe ziet Gen Z er uit in Oeganda?

Oeganda is één van de snelst groeiende landen in de wereld. 78% van de populatie is jonger dan 30 jaar. Demografische voorspellingen vertellen ons dat de huidige bevolking van +/- 50 miljoen zal verdubbeld zijn tegen 2050. Dit biedt heel wat uitdagingen op vlak van voeding en levensonderhoud. En wat met de werkgelegenheid? Oeganda is nog steeds sterk landbouwgericht. 70% van de mensen is tewerkgesteld in de landbouwsector. Schaalvergroting op een duurzame wijze staat hoog op de agenda, maar de praktijk is iets anders.

Het is niet gemakkelijk als Gen Z in Oeganda. Jaarlijks stromen 700.000 afgestudeerde bachelors en masters op de arbeidsmarkt uit, voor slechts 90.000 officiële felbegeerde jobs. Er is een grote mismatch tussen de universiteiten en de gevraagde skills. Ook hier is nog heel wat werk aan de winkel.

Gastcollege rond ondernemerschap

Het is in dit kader dat ik een gastcollege gaf aan de studenten van Mbarara University of Science and Technology (MUST). Het doel was om jongeren te inspireren en hen te doen inzien dat zij aan zet zijn. Digitalisering, duurzaam ondernemen, het heft in eigen handen nemen, ondernemend zijn,… Sounds familiar?

Het verraste mij dat deze jongeren 2 uur non-stop aan het luisteren waren naar mijn eenvoudige suggesties om hun mindset meer ondernemend te maken. Op het einde van mijn gastcollege kreeg ik een vraag uit het publiek ‘hoe moeten wij deze veranderingen doorvoeren als wij onze ouders moeten gehoorzamen?’ Het respect voor de oudere generaties zit diep geworteld. Laat het nu net deze generaties zijn die worstelen met het jong geweld dat het wil overnemen. Mits respectvolle dialoog hoop ik dat deze Oegandese studenten in deze uitdaging zullen slagen. Want het is nodig!

Gen Z aan zet

Heel wat organisaties en NGO’s zetten volop in op het thema werkgelegenheid. We bezochten tijdens mijn reis de organisatie COVOID, die zich richt naar school drop-outs. Het is helaas vooral voor meisjes nog steeds een strijd om hun middelbare school af te maken. Bovendien zijn zij vaak het mikpunt van fysische en mentale agressie. Ongeveer 60% van de vrouwen in Oeganda heeft te maken met huishoudelijk geweld. COVOID schoolt deze meisjes om tot kapsters, zodat ze met deze vaardigheid een eigen inkomen kunnen verwerven en daardoor op eigen benen kunnen staan. Deze knappe dames leerden in een kapsalon van ongeveer 3 m² de kapsterstiel. Samen met hun baby’s die op de grond zaten.

Met 80% jeugdwerkloosheid, de hoogste moedersterfte in Afrika, de mismatch tussen opleidingen en de arbeidsmarkt, het aanbod van vooral agrarische activiteiten zoals bananen-en theeplantages, het gebrek aan deftige supply chain, het verlammende respect voor de oudere generaties, enz… heeft Generatie Z een grote uitdaging

Het wordt niet makkelijk, voor Generation Z in Oeganda. En toch zijn er hoopvolle signalen. Ondanks de beperkte middelen heeft elke jongere een smartphone en begint het besef binnen te sijpelen dat zij het land kunnen transformeren. Want eerlijk gezegd, Oeganda is volgens Afrikaanse normen behoorlijk stabiel. Er is steeds een gezond optimisme aanwezig en de zon schijnt er altijd…

Studies over Gen Z zijn er. En ze zijn boeiend. Maar stel dat je Gen Z’s nog beter wilt begrijpen. Je wilt hun visie op de toekomst nog diepgaander leren kennen. Je wilt met hen in dialoog gaan over specifieke onderwerpen, nieuwigheden, trends,… Of net over de meest relevante, verrassende of paradoxale inzichten uit bestaande studies.

Een denktank met Gen Z’s, waarin Gen Z’s zelf aan het woord komen, vormt dan mogelijks een oplossing. Maar hoe Gen Z’s activeren om dergelijke inzichten te delen?

GenZLab belicht hieronder 5 activerende aspecten. Want niet elke Gen Z’er wordt op dezelfde manier geactiveerd. Afhankelijk van het type onderzoek én de Gen Z’er in kwestie (want Gen Z’s zijn onderling verschillend) geeft één aspect of een combinatie van aspecten de doorslag om actief deel te nemen en ideeën/meningen te delen.

1. Financiële beloning

Niets voor niets… Gen Z’s beseffen dat het leven duur is én dat hun tijd kostbaar is. Als rasechte financiële plantrekkers ‘verkopen’ ze hun tijd dan ook duur. Een cinematicket of beperkte financiële beloning no longer does the trick. Gen Z’s weten wat zij (en hun ideeën) waard zijn.

2. Help een vriend

Relaties vormen een activerende factor voor Gen Z’s. Gen Z’s gaan een vriend, kennis, familielid of klasgenoot helpen door input te geven en dit omwille van twee redenen: enerzijds om op die manier het verschil te maken voor dat individu, anderzijds omdat ze de persoon in kwestie niet willen teleurstellen of in de steek laten. Relatie-georiënteerde activatie hangt af van hoezeer de Gen Z’er zich verbonden voelt met diegene die input of hulp vraagt.

3. Zichtbare impact

Gen Z’s voelen zich ook aangesproken wanneer duidelijk is hoe hun input exact bijdraagt tot ‘iets’ (een goed doel, een nieuw project,…). Gen Z’s worden getriggerd indien ze informatie krijgen over een onderwerp dat hen nauw aan het hart ligt (= passie-georiënteerde activatie), bijleren over dit onderwerp én vervolgens een duidelijke ondersteunende rol kunnen spelen door input te geven. Als de Gen Z’er dan ook nog eens kan opteren om een eventuele financiële beloning aan een gerelateerd goed doel of initiatief te doneren, dan is de impact die de jongere kan hebben helemaal helder!

4. Zelfontwikkeling

Gen Z is een leergierige generatie die weet dat extra skills of inzichten ontwikkelen relevant kan zijn voor de toekomst. Duiden dat deelname aan denkoefeningen of onderzoek hén ook iets bijbrengt triggert bepaalde Gen Z’s om mee te doen. Daarbij geldt: hoe exclusiever de skills of inzichten of ervaring, hoe beter. Bovendien blijkt uit focusgroepen met Gen Z ook dat ‘omdat ik het kan verzilveren in een schooltraject’ een activerende factor kan zijn om deel te nemen aan denkoefeningen of onderzoek. Kortom, prestatie-georiënteerde activatie vereist het toewerken naar nieuwe skills of competenties, alsook het uitspelen van opportuniteiten voor persoonlijke zelfontwikkeling of professionele groei.

5. Entertainende challenges

Gen Z’s willen geëntertaind worden. Fun en humor blijven belangrijk. Ze zijn gewend aan allerhande vormen van gamification; van gezondheidsapps die meten en weten, over TikTok challenges, tot het (online) onderwijs. Gen Z is het gewend om grote uitdagingen in behapbare levels of subtaken aan te pakken. Liefst in een informele setting waar plaats is voor humor. Onderzoek of denkoefeningen presenteren als entertainende challenges lijkt Gen Z’s te activeren…

***


Ps: Deze 5 activerende aspecten zijn ook verwerkt in de Gen Z persona’s die het GenZLab uitwerkte. Later meer daarover…